İnfertilite

İnfertilite ya da diğer adıyla Kısırlık, en az iki kişiyi ilgilendirir gözükse de aslında partnerlerin ailelerini, aynı zamanda tarafların duyguları ve ilişkilerini de etkileyen bir sorundur.

Çiftlerin en az bir yıl süreyle korunmasız ilişkileri olmasına rağmen gebelik elde edememeleri ve çocuk sahibi olamamaları kısırlık olarak tanımlanır.

Bir yıl sonra doktora bu nedenden dolayı başvurduklarında fiziksel muayene, semen, kan ve hormonal analizler yapıldıktan sonra %70-80 oranında, kısırlık nedeni ortaya çıkmaktadır. Bu demektir ki,  %20-30 oranında nedeni bilinmeyen kısırlık söz konusudur.

Açıklanamayan infertilite, aslında sinir bozucu bir tanıdır. Ancak açıklanamayan infertilite, seçeneğiniz olmadığı anlamına gelmez. Umut etmek için birçok sebep var. Açıklanamayan infertilite mutlak, hatta kalıcı bir durum değildir. Tabii ki bir sebebi var; ama henüz ne olduğunu bilmiyoruz.

Ancak, şunu hatırlatmak gerekir. Çoğu hastalığın zemininde 3 tane mekanizmada bozukluk bulunmaktadır. Bunlar: 1-Endotel Disfonksiyonu ve Nitrik Oksit Eksikliği 2-Oksidatif Stres ve Yetersiz Antioksidan Tüketimi 3-İnflamasyon….

Bu mekanizmaların bozulmasında en büyük etkenlerden biri Beslenme Eksikliği… Maalesef yapılan çalışmalar göstermiştir ki karnımızı doyuruyoruz ama gıdaların içindeki besin değerleri oldukça azaldığından dolayı hücrelerimiz beslenemiyor…

Diğer faktör ise; çevresel etkiler….

Erkek infertilitesinde, sperm sayısı ve kalitesinde düşüklük meydana gelmektedir. Hatta azospermi dediğimiz durumlarda semen içinde hiç sperme rastlanmayabilir.

Bunlara ilaveten cinsel eğitimden yoksunluk da kısırlığa neden olabilir.

Yapılan çalışmalar ve yazılan makaleler değerlendirildiğinde nedeni bilinmeyen erkek kısırlığına yol açan nedenlerin; bağışıklık, genetik, çevre, beslenme ve sosyoekonomik problemlerden  kaynaklandığı ortaya konmuştur.

Ancak yukarıda tanımladığım içsel ve dışsal faktörler nedeniyle oluşan 3 mekanizma bozukluklarının infertilitede olmaması mümkün değil. Ben bu nedenle kronik hastalık tanımına almak istiyorum nedeni bilinmeyen erkek kısırlığını…Yukarıdaki mekanizmaları ve sistemlerimizi doğru çalıştırmayı başarabilirsek nedeni bilinmeyen erkek kısırlığının çözümü de kendiliğinden ortaya çıkacaktır.

Erkek Kısırlığına Neden Olabilecek Bilinen Bazı Faktörler

Skrotal Sıcaklık Artışı

Östrojen Maruziyeti

Ağır Metaller

Elektromanyetik Kirlilik ve Radyasyon

Sigara

Alkol

Şişmanlık

Enfeksiyonlar

Kafein

Stres

Uyku Bozuklukları

Endüstriyel ve Tarımsal Kirlilik

Kimyasal Maddeler….

Kısırlık Mekanizması                                 Çevresel Nedenleri

Düşük hormon seviyeleri                      

Böcek öldürücüler, organofosfatlar

Kurşun, Manganez

Fitalatlar (DEHP, DBP, DiNP)

Düzensiz sperm şekli                           

Kurşun, Nikel

Cardondisulfide

Bisfenol A

Karbofuran

Düzensiz sperm genetik yapısı              

Organofosfatlar

Fitalat

Kurşun

Benzen, Sitiren

Böcek öldürücüler (Carbaryl, Fenvalerate)

Semende kimyasal birikim                    

Kurşun, Kadmiyum, Bor

Trikloroetilen

Sperm hacminin azaltılması                 

İnsektisit ve herbisitler (Paraquat, Malathion)

Kurşun

Organofosfatlar

Düşük sperm sayısı                                  

İnsektisit, herbisitler (Paraquat, Malathion, Fenvalerat) ve Pestisitler (Abamektin)

Kurşun, Lehim

Dizel dumanı

Bisfenol A

Fitalat

N-dimetil formamid

Erkeklik hormonunu etkileyen faktörler 

Bor Madenciliği Çalışanları

Kurşun Maruziyeti

Sıcak Ortamlar

İyonlaştırıcı Radyasyonun Bulunduğu Ortamlar

Civa

Belirli Sporlar

Kullanılan İlaçlar ve Tedaviler

Tarım İlaçları, Üretim ve Tüketim Yerleri

Hava Kirliliği….

Açıklanamayan infertilite, aşağıda gösterildiği gibi en yaygın erkek infertilite problemidir.

Bu tablo, erkek kısırlığı için bazı önemli nedenleri ve yüzdelerini göstermektedir.

Teşhis                                     %

Açıklanamayan kısırlık       32,6

Varikosel                                26,6

Tıkanıklık                               15,3

İnmemiş testis                      2,7

Hormon hastalıkları            1,5

İlaç veya radyasyon             1,4

Genetik                                  1,2

Testis hastalıkları                1,1

Cinsel hastalıklar                0,7

Sperm iltihabı                     0,5

Kanser                                  0,4

Bu etkilerin büyük çoğunluğu, başta oksidatif stresten kaynaklanmakta olup diğer iki mekanizmadaki bozuklukların katkısıyla meydana geldiğini düşünmek yanlış olmaz.  Kısırlığı olan erkeklerin %30-80'inin spermlerinde yüksek düzeyde serbest radikaller gösterilmiştir.

Normalde sağlıklı bir erkekte, spermde bu kadar yüksek miktarlarda serbest oksijen radikali yoktur.

Yeterli antioksidan alımı olan erkeklerde sperm kalitesi, diyetlerinde antioksidan içermeyen veya düşük olan erkeklerden daha sağlıklıdır.

Çalışmalar, sperm hareketliliği hasar görmüş veya sperm sayısı azalmış erkeklerin yüksek reaktif oksijen radikallerine sahip olduklarını ve semenlerinde düşük antioksidanlara sahip olduğunu göstermiştir.

Bu nedenle antioksidan tedavilerin erkeklerde açıklanamayan kısırlığın tedavisinde yararlı olduğu düşünülmektedir. İlave olarak diğer 2 mekanizmanın da (nitrik oksit eksikliği ve inflamasyon) nedeni bilinmeyen erkek kısırılığında düzeltilmesi gereken sorunlar olduğunu ifade etmek gerekir.

Bazı Uyarılar…

Trans Yağlardan Kaçının!

Daha Az Rafine Karbonhidratlar Yiyin!

Daha Az Konserve Gıda Yiyin!

Daha Fazla Lif Yiyin!

Sigara İçmeyin!

Alkol alımını azaltın veya İçmeyin!

Aktif Egzersiz Yapın, ama Aşırı Değil!

Stres Yönetimini Öğrenin!

Aşırı Sıcak Ortamlarda Bulunmayın!

Keyif Verici İlaçlardan Kaçının!

Kimyasallarla Gereksiz Temastan Kaçının!

Soyayı Sınırlayın!

Doğru Zamanlardaki Birliktelik Sayınızı Arttırın!

Güvenli Bir Şekilde Birlikte Olun!

Özellikle Gebeliği Sağlamaya Destek Olabilecek Ek Beslenme

Yumurta

Dark Çikolata

Ceviz

Somon

Avocado

Domates

Sarımsak

Nar

İstiridye

Kuşkonmaz

Karaciğer

Ayçiçeği