Kahve

Kahveli Yaşam ve Sağlık Üzerine Etkileri

Kahve uluslararası gözde bir içecek haline geldi…

Kahve mis gibi kokan kokusuyla, ağızda bıraktığı hoş tadıyla herkesi mest ediyor…

Her gün Kahve ile ilgili Butik Kafeler, Zincir Kafeler her yerde mantar gibi çoğalıyorlar…

Bu kadar kafe açılıyor, peki sağlığımıza ne kadar zararlı, ne kadar yararlı içtiğimiz kahveler, yakından bir bakalım….

Ben bilmeyenler için hatırlatayım, 2021 yılında kahveli yaşam ve sağlık üzerine yayınladığım bir kitap yazmıştım…Okumanızı tavsiye ederim…

Kahvenin içinde ne var?

Kafein, Klorojenik asitler, Diterpenler, Antioksidanlar, Melanoidler…

Kahve içince vücudumuzda ne oluyor?

80-300 mg kahve tek seferde alındığında;

10. dk – Kafein kan dolaşımına girer, kalp hızı artar ve tansiyon yükselmeye başlar.

20. dk – Kafein beyine ulaşır, kendimizi uyanık hisseder ve odaklanma artar, zihin daha farklı çalışır, kararlarımızı daha bilinçli veririz, beynimizin performansı artar.

30. dk – Kafein kanda pik seviyesine ulaşır, Adrenalin düzeyi artar, dikkat keskinliğimiz yükselir, göz bebekleri biraz büyür ve görme keskinliği artar.

40. dk – Mutluluk veren hormon “Serotonin” de artış oluşur. Fiziksel işleyişimiz canlanır ve kas kuvvetimiz artar.

60. dk – İdrara sık ve çok miktarda çıkma başlar, vücudumuzdan su, vitamin ve minerallerin atılımı artar.

2-4 saat – Kahvenin etkisi geçer, içmeden önceki halimize döneriz.

Kahve toleransı nedir?

Kahveyle ilk tanışan kişilerle düzenli kullanan kişilerdeki etkisi aynı değildir. Düzenli tüketildiğinde tolerans gelişir. İlk kez kahveyi kullanmaya başlayanlarda kafeinin etkinliği sıkça görülür, ancak düzenli tüketime devam edilirse 4. gün sonunda kan basıncı, kalp hızı, kandaki katekolamin ve renin düzeylerinde tolerans geliştiği görülür. Bu durum herkeste gelişecek diye bir durum yok…Metabolizma ve genetik yapıya göre değişebilir…  

Kahvenin etkisi kişisel midir?

Evet kişiseldir. Karaciğerimizde bulunan CYP1A2 sitokrom enzimi vasıtasıyla %70-80’i metabolize edilerek dimetilxantinler, paraxanthine, theobromine ve theophylline’e dönüşür. Bu enzim ile kafein %95 oranında kandan temizlenir. Ancak, bu enzimde polimorfizm vardır. Yani her kişide aynı şekilde etkinlik göstermez. Bu nedenle her kişide kafeinin metabolizma oranı ve metabolizma hızı değişkenlik gösterir. Kafeini hızlı metabolize edenler ve Yavaş metabolize edenler olarak iki ayrı grup vardır…%40-48 hızlı, %52-60 yavaş gruptandır…

Kahvenin sağlık yönünden yararları?

Kahvenin faydaları saymakla bitmez. Ekranda faydalarını sizler için göstermekteyim. Eğer sağlıklı bir beslenme ve yaşamla birlikte kahve alışkanlığı edinilirse sağlıklı ve uzun yaşama kadar giden bir yol bizi beklemektedir…

-İmmün sistemi düzenler

-Metabolik sendrom oranı azalır

-İnsülin direnci azalır

-Bronşları genişletir

-Kronik böbrek hastalığı gelişme riskini azaltır

-Sertleşme problemlerini azaltır

-Sinir sistemi için uyarıcıdır, nöroinflamasyonu azaltır, nörodejenerasyonu önler, depresyona iyi gelir

-Alzheimer’a yakalanma riskiniz azalır

-Psikomotor fonksiyonlar daha iyi hale gelir, ruh hali ve bilişsel fonksiyonlar iyileşir

-Parkinson hastalığı riskini azaltır

-Detoksifikasyon yapar

-Ağrıyı azaltır

-Uzun süreli bellek fonksiyonlarında iyileşmeyi arttırır

-Yorgunluğu azaltır

-İnme riskini azaltır

-Nöron koruyucudur

-Oksidatif stresi ve İnflamasyonu azaltır

-Antioksidan düzeyi arttırır

-Şeker ve Yağ metabolizmasına olumlu katkıları bulunur

-Pıhtılaşma riskini azaltır

-Endotel fonksiyonlarını düzeltir, kalp krizi riskini azaltır

-Metabolizma hızı artar

-Endometriozis riski azalır

-Kanser gelişme riskini azaltır

-Karaciğeri korur

-Barsak hareketlerini hızlandırır, kabızlık ve ishale neden olmaz

-Barsak Mikrobiyatasını olumlu etkiler

-Yaşlanma hızını yavaşlatır

Kahve sadece masa başı içeceği değildir…Sağlığa iyi gelir….

Kahvenin sağlık yönünden zararları?

Kahvenin aslında dikkatli ve yerinde kullanıldığında zararı yoktur. Yemeklerle birlikte alınmamalıdır. Demir emilimini engeller. Kan homosistein düzeyini arttırır. Böbrekten vitaminlerin geri emilimini engelleyebilir. Günde 3 kupa geçildiğinde üreme sağlığı etkilenebilir. Bazı kişilerde çarpıntı, aritmi, anksiyete, ses titremesi, uykuya dalmakta zorlanma olabilir. Epilepsi hastalarında önerilmez. Metabolizması yavaş olanlar, Kontrolsüz kan basıncı olanlar ve ilaç kullanan kişiler doktoruyla görüşüp kahve için doz ayarlaması yapabilir. Hamilelikte günde 3 kupadan fazla kahve içilirse anomali çocuk riski artar.

Kemik ve Diş Sağlığı, Osteoporoz ve Romatoid Artrit ile kahve tüketimi arasında ikilemli sonuçlar bulunmakta…

Bilimsel verilere dayalı olarak, yetişkinler günde 200-300 mg (2-3 kupa), küçük çocuklar ve gebeler günde 100-200 mg (1-2 kupa) içebilir. Bunlar standart kullanımda böyledir. Kişi kahveyle birlikteliğine ve ne kadar kullanabileceğine kendi yaşam biçimiyle ve kahvenin verdiği tepkiyle karar verecektir…Ancak 5-7 kupayı geçmemek ve kahveyi çok hızlı içmemek sağlık için uygun olur…Aşırıya kaçıldığında kafein zehirlenmesi gelişebilir…

İlaçlarla etkileşimi vardır…

Kahvenin içine süt ilave edilebilir, şeker, krema, yağ ve alkol sağlıklı beslenme alışkanlığını kötü yönde etkilediği için önerilmez…

Ayrıca kahve tüketenlerde diğer farklı alışkanlıklar da birlikteyse kahvenin yararlı etkileri kaybolmaktadır…

Sonuç olarak Filtre Kahve iyidir ve Sağlığa iyi gelir…

Her gün 3 kupa filtre kahve için….

Yemeklerden 1,5-2 saat önce veya sonra…

Diğer çeşitler için de zaman zaman denemeler ve beslenmesine dikkat edenler için kaçamaklar yapabilirsiniz…